Ten nurt psychoterapii opiera się na teoretycznych założeniach psychoanalizy. Z tej perspektywy zakłada się, że nasze emocje, myśli i zachowania nie są kształtowane jedynie pod wpływem naszej woli, lecz także poprzez nieświadome procesy i wewnętrzne konflikty.

Psychoterapia psychodynamiczna postrzega aktualne problemy i objawy chorobowe jako wyraz nieświadomych konfliktów lub wcześniejszych doświadczeń relacyjnych. Mogą one zostać ponownie aktywowane przez bolesne wydarzenia, takie jak rozstania czy straty, które mają miejsce w późniejszych etapach życia. W rezultacie uczucia i zachowania mogą ponownie stać się silnie obciążające, co zwiększa ryzyko rozwoju chorób psychicznych.

Celem jest rozwinięcie większej świadomości poprzez rozpoznanie i zrozumienie zależności między ukrytymi, nieświadomymi motywami a aktualnymi problemami. Dzięki temu mają być możliwe zmiany w przeżywaniu lub zachowaniu, przy czym terapeuta aktywnie towarzyszy i wspiera te procesy.